Sejm wybrał patronów roku. W 2026 upamiętnimy m.in Sergiusza Piaseckiego
Co roku Sejm Rzeczypospolitej Polskiej wybiera kilku patronów, których dorobek, postawa lub idee mają być szczególnie upamiętnione i uhonorowane. W 2026 roku na pierwszy plan wysuwa się m.in. Sergiusz Piasecki – pisarz, żołnierz, antykomunista i postać o niezwykle barwnym życiorysie. Ustanowienie Roku Sergiusza Piaseckiego to nie tylko hołd dla jego twórczości, ale także przypomnienie o niezłomnej postawie i walce o wolność, co zbiega się z 60. rocznicą jego śmierci.
Kim był Sergiusz Piasecki?
Sergiusz Piasecki urodził się w 1901 roku jako syn zruszczonego szlachcica i białoruskiej chłopki. W domu i w szkołach posługiwał się wyłącznie językiem rosyjskim. Jako młody człowiek pracował w wywiadzie wojskowym, a przy okazji przekraczania granicy zajmował się przemytem. Po demobilizacji, pozbawiony środków do życia, zaczął kraść. W 1926 roku został skazany na karę śmierci za napad w pasie przygranicznym, ale ułaskawiono go i trafił do najcięższego więzienia II RP na Świętym Krzyżu. Tam nauczył się polskiego i napisał swoją pierwszą powieść, która przyniosła mu sławę i kolejne ułaskawienie. W czasie II wojny światowej był żołnierzem Armii Krajowej, a po wojnie – emigrantem i autorem zakazanym w PRL.
Losy Sergiusza Piaseckiego to historia niezwykła i pełna zwrotów akcji. Piasecki to człowiek, który przez całe życie poszukiwał swojej tożsamości. Przemytnik, złodziej, wywiadowca, a nawet narkoman, który dopiero w więzieniu nauczył się języka polskiego i właśnie w tym języku napisał swoje najważniejsze powieści: „Kochanka Wielkiej Niedźwiedzicy”, „Żywot człowieka rozbrojonego” czy „Zapiski oficera Armii Czerwonej” – takie rzeczy nie były na porządku dziennym w czasach II RP– mówi badaczka życia i twórczości pisarza, dr Ewa Kubusiak z Wydziału Polonistyki Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Prezydent Nawrocki fanem Piaseckiego
Karol Nawrock nie kryje swojej fascynacji twórczością Piaseckiego. „Kochanek Wielkiej Niedźwiedzicy” to jego ulubiona książka. Prezydent brał także udział w uroczystym, państwowym pochówku Sergiusza Piaseckiego na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie, po ekshumacji jego szczątków z angielskiego Hastings we wrześniu bieżącego roku. Co więcej, Nawrocki przeprowadził wywiad z synem Piaseckiego, Władysławem Tomaszewiczem, dokumentując życie i twórczość pisarza. Materiały te są promowane przez Instytut Pamięci Narodowej, którego Nawrocki był prezesem.
Źródło: Kubusiak E., 2025, Dyskurs przestępczy w twórczości Sergiusza Piaseckiego
